ARTICLE

Artur Redliński, Tomasz Czekaj, Marcin Ciszewski

Przypadki off label use i orphan drugs w recepturze aptecznej. Część 1. Płynne postaci leku
2012-06-29

Leki recepturowe wykonywane obecnie w aptekach to często preparaty bardzo złożone, o swobodnie zestawionym składzie, zawierające obok substancji pro receptura również leki gotowe. Preparat gotowy włączony do składu leku recepturowego, stosowany jest w takiej sytuacji zwykle poza wskazaniami rejestracyjnymi, zawartymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego (ChPL). Zjawisko określa się terminem off label use. Przypadki off label use dotyczą praktycznie każdej postaci leku, a preparaty gotowe można znaleźć w składzie zarówno płynnych, stałych jak i półstałych postaci leku recepturowego. Stosowanie poza wskazaniami wiąże się najczęściej ze zmianą dawki substancji leczniczej, postaci leku czy grupy wiekowej pacjenta, ściśle określonych w zapisach ChPL. Wśród recept magistralnych zdarzają się leki robione, które sporządza się niekiedy tylko raz, dwa razy w roku. Choć preparat gotowy wchodzący w jego skład nie ma statusu leku sierocego, to recepturowa postać leku z jego udziałem jest wytwarzana na tyle rzadko, że można określić go jako bardzo szczególny przypadek leku sierocego.

Słowa kluczowe: receptura apteczna, leki recepturowe, leki off label, leki sieroce.
Off label use cases and orphan drugs in pharmaceutical practice. Part 1. Liquid drug forms
Nowadays prescription drugs produced in pharmacies often consist of many different ingredients, both those pro receptura and ready-made medicines. In such cases readymade medicines are usually used for indications not included in Public Assessment Reports (PAR). Such situations are called off-label use. Off-label use cases apply to every drug form, as ready-made medicines can be find in solid, semi-liquid and liquid drug forms. Off-label use is usually connected with changes of dose, drug form or an age group for which a drug is designed. All of those parameters are precisely defined in Public Assessment Reports (PAR). Among prescription drugs produced in pharmacies there are medicines that are produced only once or twice a year. Although ready-made medicines included in those drugs do not have the orphan drug status, these drug forms are produced in pharmacies so rarely, that they can be treated as particular cases of orphan drugs.
Keywords: pharmaceutical practice, prescription drugs, off label drugs, orphan drugs.
© Farm Pol, 2012, 68(4): 219-227