Justyna Brodowicz, Maciej Gawlik

Palenie tytoniu a choroby Alzheimera i Parkinsona
2015-11-19

Powszechnie wiadomo, że palenie papierosów jest bardzo niekorzystnym i toksycznym czynnikiem dla organizmu człowieka. Dym tytoniowy zawiera substancje chemiczne wykazujące działanie toksyczne, kancerogenne, teratogenne. Przyczynia się do rozwoju wielu chorób, w tym chorób układu krążenia, naczyniowych chorób ośrodkowego układu nerwowego, wielu nowotworów oraz chorób neurodegeneracyjnych (ND). Ciekawym i zarazem zaskakującym odkryciem jest fakt, iż palenie tytoniu może wykazywać efekt neuroprotekcyjny. Działanie takie wykazuje nikotyna i jej metabolit kotynina. W przypadku choroby Parkinsona (PD) wyniki badań dostarczają dowodów na ochronne działanie nikotyny. Nie należy jednak zapominać o wszystkich pozostałych składnikach dymu tytoniowego, które wykazują efekty toksyczne i szkodliwe dla zdrowia człowieka, w tym przyczyniające się do rozwoju stresu oksydacyjnego. Badania epidemiologiczne wskazują na zwiększenie zachorowalności na chorobę Alzheimera (AD) pod wpływem palenia papierosów. Dochodzi do wielu niekorzystnych zmian biochemicznych, a także zaburzeń funkcji poznawczych. Celem niniejszej pracy jest ukazanie aktualnego stanu wiedzy oraz stanowiska badaczy dotyczącego wpływu dymu tytoniowego na rozwój chorób neurodegeneracyjnych.

Słowa kluczowe: dym tytoniowy, nikotyna, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, procesy neurodegeneracyjne.

Tobacco smoking and Alzheimer and Parkinson diseases

It is well known that cigarette smoking is a very unfavorable and toxic factor for the human body. Tobacco smoke contains chemicals that exert toxic, carcinogenic and teratogenic effects. It contributes to the development of many diseases, including cardiovascular diseases, vascular diseases of the central nervous system, many cancers and neurodegenerative diseases (ND). It is both interesting and surprising discovery that smoking may have a neuroprotective effect. This effect could be concerned with nicotine and its metabolite, cotinine. In the case of Parkinson’s disease (PD), results provide evidence of the protective action of nicotine. However, one should not forget about all the other components of tobacco smoke, which show the effects of toxic and harmful to human health including those contributing to the development of oxidative stress. Epidemiological studies show an increased incidence of Alzheimer’s disease (AD) due to cigarette smoking. This leads to a number of adverse changes in biochemical and cognitive impairment in the brain. The aim of this paper is to present the current state of knowledge and research on the impact of tobacco smoke on the development of neurodegenerative diseases.

Keywords: tobacco smoke, nicotine, Alzheimer’s disease, Parkinson’s disease, neurodegenerative processes

© Farm Pol, 2015, 71(9): 537-543