Jadwiga Zalewska-Kaszubska

Buprenorfina: alternatywa dla metadonu w terapii substytucyjnej uzależnienia od opioidów
2017-01-25

Buprenorfina jest półsyntetyczną pochodną tebainy, alkaloidu opium o częściowym agonistycznym działaniu na receptory m-opioidowe i antagonistycznym w stosunku do receptorów k-opioidowych. Jej wyraźnie odmienny profil farmakologiczny w porównaniu do innych opioidów sprawia, że jest skuteczna i dobrze tolerowana w leczeniu substytucyjnym uzależnienia od opioidów. Wydaje się o wiele bezpieczniejszą alternatywą dla metadonu i stanowi szansę na łatwiejszy i znacznie szerszy dostęp uzależnionych do leczenia substytucyjnego. Chociaż wykazuje podobną skuteczność w szerokim zakresie dawek, to ponieważ jest częściowym agonistą jej efektywność u osób wymagających dużych dawek podtrzymujących opioidów może być niewystarczająca. W takiej sytuacji stosowanie jej jako alternatywy dla metadonu jest sprawą dyskusyjną. Leczenie substytucyjne zarówno buprenorfiną, jak i metadonem może powodować wystąpienie licznych działań niepożądanych. Niemniej unikalne właściwości buprenorfiny sprawiają, że jest lekiem bezpieczniejszym, nawet po przedawkowaniu. Ponadto połączenie buprenorfiny z naloksonem, antagonistą opioidowym, dodatkowo zwiększa jej bezpieczeństwo.

Słowa kluczowe: buprenorfina, metadon, leczenie substytucyjne uzależnienia od opioidów

Buprenorphine: an alternative to methadone replacement therapy for opioid dependence

Buprenorphine is a semisynthetic alkaloid opium derivative of thebaine with partial μ-opioid receptor agonist and κ-opioid receptor antagonist activity. Its different, from other opioids, pharmacological profile makes it effective and well tolerated in the substitution therapy of opioid dependence. It seems to be a much safer alternative to methadone and a chance for a much easier access to substitution therapy for addicted subjects. Although its effectiveness in wide range of doses is similar to methadone, due to being a partial m-opioid receptor agonist its effectiveness in heavily addicted patients may be insufficient. In their case, using it as an alternative to methadone is questionable. Substitution treatment with both buprenorphine and methadone can result in a number of side effects. However, the unique properties of buprenorphine make it a safer drug, even after overdose. Moreover, a combination of buprenorphine with naloxone, an opioid antagonist, additionally enhances its safety.

Keywords: buprenorphine, methadone, opioid substitution treatment

© Farm Pol, 2017, 73 (1): 44–49